Arabahamet Kültür Evi Binası

Arabahmet Kültür Evi’nin yer aldığı bölgenin tarihi Lüzinyan dönemine dayanır. Mahalle, adını Kıbrıs’ın fethine komutanlık eden ve sonraki yıllarda Kıbrıs valisi olarak görev yapan Arap Ahmet Paşa’dan alır. Osmanlı döneminde bir idari merkez olan Sarayönü’ne yakınlığı nedeniyle mahallede çoğunlukla üst düzey devlet memurları, paşalar, varlıklı kişiler ve seçkin Müslümanlar ikamet ediyordu. Ermeni kilisesinin burada konumlanması ve 19. yüzyıl sonunda gerçekleşen göçle birlikte Ermeni cemaatinin giderek yoğunlaşması nedeniyle bölge zamanla Ermeni Mahallesi adıyla bilinir oldu.

Arabahmet Kültür Evi, 1908 yılında Hanemie Eramian tarafından Kıbrıs Ermeni Piskoposluğu'na bağışlandı. Binada yer alan sahne, 1902’de Kıbrıs Ermeni cemaatinin kurduğu bilinen en eski sosyal kulübe ev sahipliği yaptı. 1964-1987 yılları arasında bina, Türk Mukavemet Teşkilatı (TMT) tarafından kullanıldı. Daha sonra ise yeniden konut olarak işlev kazandı. Birlşemiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) ve Amerika Birleşik Devletleri Uluslararası Kalkınma Ajansı’nın (USAID) desteklediği Lefkoşa İmar Planı ve rehabilitasyon çalışmaları kapsamında iyileştirilen bina, 2000-2002 yılları arasında “Arap Ahmet Kültür Merkezi” olarak faaliyete açıldı. 2014 yılında restore edildikten sonra adı “Arabahmet Kültür ve Sanat Merkezi” olarak değiştirildi.

Bina, Aralık 2023 itibarıyla Arkhe kültür, sanat ve arşiv çalışmaları merkezi olarak kullanılmaya başlandı.